Thursday, August 20, 2020

Presidenti Autoridade munisipio manufahi Arantes isac Sarmento /// Rotuto suku ida uniku iha manufahi halo levantamentu

 





Iha komemorasaun levantamenentu 20 Agusto 1982 iha suku Rotuto hodi relembra fali akontesementu ne'ebé akontese iha tinan 38 ba kotuk ne'ebé kausa ba povo Rotuto hodi hetan kastigo hanesan dadur funu nian ou prezoneiru da guerra. núne'e mak destera tiha povo Rotuto husi rai moris fatin, obrigatorio, muda ba fatin desterado mak hanesan desterasaun ba Betano - Raifusa ne'ebé iha tempo ne'eba hanaran Kampung Baru, desterasaun ba munisipio Aileu, suku Ai-Siri Mou no suku Liurai, deseterasaun ba ilha Atauro suku Makadiki no sira seluk halai ba ai laran hamutuk ho komando FALINTIL.

Hodi relembra sakrefisu no sofrementu povo Rotuto nian iha 20 agusto 1982 mak ba dahuluk halo komemorasaun insara bandeira iha escola EBF. Rotuto, no sai inspetur da sermonia mak Presidenti Autoridade munisipio Manufahi Dr. Arantes Isac Sarmento.

Iha deskursu Presidenti Autoridade kotamadya Manufahi Dr. Arantes Isac Sarmento hato'o nia hakuak boot ba povo Rotuto no Asuwain sira hotu ne'ebé iha 38 ano ba kotuk hodi sakrefika sira nia -an ne'ebé hodi hanaran Levantamentu Rotuto, núne'e hanesan serveor do povo hato'o nia agradsemento boot tebes ba apoio sira ne'ebé hodi ajuda, liu - liu AJAR no ACBIT hamutuk ho Nai Xefi suku kumunidade no gerasaun Rotuto, ne'ebé ohin halo komemorasaun loron FALINTIL maibe mos hanesan loron Roton.

Ho Levantamentu Rotuto 1982 ida ne'e atu fo hanoin fila fali ba gerasaun sira, e gerasaun sira atu kumunga sakrefisu sira ne'ebé halo iha tempo ne'eba hodi leberta rai ida ne'e, no sakrefisu ne'ebé halo, mak ohin hotu hotu goja independensia ida ne'e, núne'e atu valoriza sira ne'e gerasaun Rotuto no manufahi tengki kontinua kaer nafatin ida ne'e, hodi hatudu esperitu nasionalismo no patriotismo hodi hadomi nasaun ida ne'e, hodi hadomi rai ida ne 'e, kontribui ba dezenvolvementu rai ida ne'e, Ho ida ne'e mak ita fo valoriza ba sira.

Rotuto marka estoria ida ”suku ida Uniku iha Manufahi, iha levantamentu 82,” levantamentu ida ne'ebé hodi kontribui leberta Rai ida ne'e, estoria ida ne'e, sei la lakon iha nasaun Timor leste, istoria ida ne'e sei metin nafatin quando nasaun ida ne'e sei hamrik nafatin, nasaun idependenti Republika demokratis de Timor leste.

Iha prosesu naruk boot tebes - tebes laos deit levantamentu ne'ebé halo maibe povo Rotuto Sofre teb - tebes konsequensia ida ne'e, quando muda husi ne'e bai ha Raifusa laos ba para atu kontenti iha ne'eba “Lae“ maibe hanesan kastigo iha ne'eba, ida ne'e estadu dan nasaun ida ne'e sei lahaluha sei valoriza nafatin kontribuisaun ne'ebé povo Rotuto, Rai ida ne'e no halo ba independensia ida ne'e.

Tamba ne'e mak ohin hotu hotu iha fatin ida ne'e, komemora loron FALINTIL hanesan mos komemora loron levantamentu Rotuto, komemora ida ne'e, atu kria nia valor ida ba gerasaun Rotuto ba oin atu kaer metin unidade ida ne'e, hodi sai forsa ida hodi kontinua sakrefisu sira ne'ebe halo iha 82, ba rai ida ne'e.


“Hau sei lembra akontesementu ida muda povo Rotuto ba iha Raifusa, bai ha ne'eba be laiha mais ho nia natureza rai kablaki be ida mosu iha Raifusa”


Hanesan servidor do povo ba munisipio ida ne'e, iha obrigaasaun bo'ot teb- tebes atu valoriza estoria ida ne'e, iha responsabilidade boot teb-tebes hodi kontinua nafatin atu núne'e gerasaun ba gerasaun atu hatene estoria ida ne'e . quando gerasaun ba gerasaun hatene estoria ida ne'e, ita hotu - hotu hametin ukun rasik-an no sei kontribui hadia rai ida ne'e, liu - liu ba jovem Rotuto labele haluha no labele dukur no imi hatene katak suku ida iha estoria ba ukun-an ida ne'e, tengki hatene katak suku ida ne'e, kontribui luta ba independensia, núne'e suku ida ne'e, tengki sai exemplo ba hotu - hotu, atu hatudu katak hadomi hau nia rai kontribu, servi ba rai ida ne'e, kontribui mos ba kotamadya no nasaun.

Iha lia fuan ikus presidenti autoridade kotamadya manufahi Dr. Arantes Isac sarmento hato'o nia parabens no bom suksesu ba ema hotu - hotu e husu atu forte nafatin kontinua mehi saudoso sira nian, hodi hametin ukun rasik-an, hodi kontribui ba dezenvolvementu Manufahi ho diak 


Hakerek: Amorino da Costa Mendes Sarmento

Editor: Camilo P.da Silva

Produsaun: sentru informasaun suku Rotuto (SISR)

Rotuto 20 Agusto 2020







No comments:

Post a Comment